دفع سنگ کلیه بدون دارو

یکی از دردناک‌ترین علت‌های مراجعه به بیمارستان‌ها سنگ کلیه است. دردی که امیدوارم شما آن را تجربه نکنید؛ ولی هر کس آن را تجربه کرده می‌داند که چه درد بدی است؛ یعنی مبتلایان همواره به دنبال راهی هستند که بتوانند از این مشکل خلاص شوند یا دست‌کم روش‌هایی غیر دارویی را جستجو می‌کنند که بتواند درد آن را تسکین دهد.

سنگ کلیه می‌تواند علت‌های مختلفی داشته باشد از کم تحرکی و مصرف کم مایعات گرفته تا پرکاری تیروئید و پاراتیروئید، مصرف خودسرانه یا زیاد داروهای کلسیمی، مصرف زیاد پروتئین‌های حیوانی، نمک و...

وقتی فردی یک بار سابقه ابتلا به سنگ کلیه را داشته باشد، احتمال این که بار دوم با این مشکل مواجه شود، 50 درصد است و به همین خاطر این افراد بیشتر باید مراقب رژیم غذایی خود باشند و با نوشیدن مایعات زیاد مانع از بازگشت مجدد بیماری شوند.

درد سنگ کلیه نه تنها خیلی شدید است، بلکه بسیار هم ترسناک و نگران‌کننده است، چون به طور کاملا ناگهانی آغاز می‌شود. کسانی که نمی‌دانند به سنگ کلیه مبتلا هستند، وقتی درد آن‌ها شروع می‌شود به قدری شدید است که آن‌ها تصور می‌کنند در حال مرگ هستند. این سنگ‌ها بلورهای بسیار کوچکی به اندازه دانه‌های شن یا حتی کوچک‌تر هستند که در مجاری ادراری تشکیل می‌شوند و این درد شدید را ایجاد می‌کنند، اما بسیاری از این بلورها به خودی خود و حتی بدون درمان‌های پزشکی از بدن خارج می‌شوند.

* اولین توصیه‌ای که می‌توان برای پیشگیری و درمان سنگ کلیه داشت مصرف زیاد مایعات، به ویژه آب است. البته باید توجه داشت که آب، حاوی املاح زیاد نباشد؛ بنابراین مصرف آب جوشیده سرد شده یا آب‌های تصفیه‌شده مانند آب‌های معدنی موجود در بازار توصیه می‌شود.

* افرادی که از سنگ کلیه به ویژه سنگ‌های اگزالاتی رنج می‌برند، بهتر است از مصرف ریواس، تره‌فرنگی، اسفناج، نوشابه‌ها، بادام‌زمینی، آجیل، شکلات، مواد کافئین دار، گوشت و پروتئین‌های حیوانی خودداری کنند و به جای آن هندوانه، خیار، شاهی، آلو، ترب، تربچه، گریپ‌فروت، کرفس، جعفری، نعناع، مارچوبه، مرزه و مواد غذایی مفید برای دفع سنگ‌های ادراری استفاده کنند.

* بررسی‌ها نشان داده‌اند که آب لیمو و آب پرتقال چون دارای سیترات هستند، از تشکیل سنگ جلوگیری می‌کنند. سیترات از تجمع کریستال‌ها برای تشکیل سنگ جلوگیری می‌کند. باید متذکر شد که آب مرکبات برای جلوگیری از تشکیل سنگ اگزالات کلسیمی و اسید اوریک مفید و در افرادی که دارای سنگ فسفات کلسیم هستند مضر است.

* قهوه و چای کم رنگ نیز از خطر تشکیل سنگ می‌کاهند، ولی باید در نظر داشت که آن‌ها حاوی اگزالات هستند بنابراین نباید زیاد مصرف شوند.

* افرادی که دارای سنگ اگزالات کلسیمی هستند باید از نوشیدن آب گریپ‌فروت و کوکاکولا (نوشابه سیاه) اجتناب کنند. اخیراً مصرف قره قاط برای جلوگیری از عفونت‌های ادراری مرسوم شده است و به صورت کپسول در داروخانه‌ها موجود است، ولی آن حاوی مقادیر زیاد اگزالات می‌باشد و ممکن است تشکیل سنگ اگزالات کلسیمی را تشدید کند.

* گل گاوزبان نوشیدنی مفیدی در پیشگیری سنگ‌های کلیوی است.

* دم کرده گیاه قاصدک به دلیل خاصیت مدر بودن آن تأثیر زیادی در دفع سنگ‌های ادراری دارد و به کسانی که زمینه تولید سنگ مجاری ادراری را دارند، توصیه می‌شود به صورت مداوم از دم کرده این گیاه استفاده کنند.

* کاکل ذرت نیز از مواد گیاهی مفید در دفع سنگ‌های کلیه است. به این منظور می‌توان پنج گرم از این ماده را به صورت دم کرده تهیه و روزی سه بار آن را میل کرد.

* خاکشیر نیز به دلیل خاصیت ادرارآور آن می‌تواند در رفع این مشکل مفید باشد. به کسانی که از مشکل سنگ‌های ادراری رنج می‌برند، توصیه می‌شود مخلوط خاکشیر، خارشتر و ترنجبین را صبح‌ها به صورت ناشتا با آب گرم میل کنند.

* گزنه نیز تأثیر غیرقابل‌انکاری در دفع سنگ کلیه و نیز کوچک کردن پروستات دارد.

* یک ترکیب گیاهی بسیار مفید در دفع سنگ‌های ادراری می‌تواند شامل این گیاهان باشد: مخلوط 40 گرم خارخاسک و دم گیلاس و 20 گرم آویشن، دم اسب، کاکل ذرت و افسنطین را باید دم و روزی دو تا سه بار میل کرد که تأثیر قابل‌ملاحظه‌ای در از بین بردن سنگ‌های کلیوی دارد.

* خار مریم، قره قاط، خرفه و چای سبز نیز به دلیل خاصیت ادرارآوری می‌توانند در دفع سنگ‌های کلیوی مفید باشند.

* کسانی که از سنگ کلیه رنج می‌برند می‌توانند هر روز آب ترب به ویژه ترب سیاه میل کنند و تأثیرات آن را ببینند.

* عرق خارشتر و خارخاسک نیز مفید است.

* دم کرده مخلوط گیاه زبان گنجشک، برگ گیاه پنیرک و عسل نیز یک نوشیدنی مفید در کاهش درد سنگ کلیه است.

* ماساژ موضعی پهلو و زیر شکم نیز با روغن کرچک گرم می‌تواند در کاهش درد سنگ کلیه مفید باشد.

* ورزش‌هایی مانند طناب زدن و کوهنوردی را نیز فراموش نکنید.

* متخصصان علوم پزشکی در انگلیس توصیه می‌کنند که نوشیدن آب لیموی تازه به صورت روزانه روشی موثر برای پیشگیری از تشکیل این سنگ‌های دردناک است. مصرف آب لیموترش و افزودن آن به غذاها از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری و به حل شدن آن کمک می‌کند.

* همه‌ی ما از خواص میوه‌ی خرما زیاد شنیده‌ایم اما جالب است بدانید که مطالعات نشان داده است جوشانده هسته خرما برای دفع سنگ کلیه و بیماری‌های مثانه مفید است و جوشانده‌ی شکوفه‌ی آن نیز سرشار از خواص دارویی است مانند خاصیت ضدعفونی‌کنندگی و برای بینایی و شنوایی و درد مفاصل نیز بسیار مفید است.

فرآوری: مریم مرادیان نیری

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6----